Ooit ben ik begonnen als regulier dierenarts. Met een röntgenapparaat, een echo, bloedanalyse apparatuur en medicijnen in alle vormen en gedaanten. In flesjes, potjes en doordrukstrips. Een beroep gebaseerd op wetenschap en feitelijke kennis. Tijdens mijn studie ben ik bijna gestruikeld over het vak Farmacie. Welk stofje wordt hoe opgenomen en waar, waar komt het terecht in het lichaam, welke werking heeft het en hoe wordt het weer uitgescheiden. Ik kwam er niet uit. Mijn hersenen konden deze informatie niet handelen en ik ben bijna afgehaakt. Bijna dus, want in 1991 ben ik toch afgestudeerd.
We zijn inmiddels 32 jaar later en nog steeds boeit het mij, die gezondheid en het gedrag van het dier. Vele jaren geleden heb ik daar de rol van de mens bij gehaald, omdat die naar mijn beleving een cruciale rol speelde in gedrag en gezondheid van het dier. Inmiddels ben ik daarvan overtuigd en ben ik ook gaan begrijpen op welke manier mens en dier invloed op elkaar hebben.
Laten we beginnen bij het begin: alle wezens zijn bezield. Zonder ziel geen leven, zonder leven geen ziel. Het is de basis voor het dualisme, zonder het één niet het ander. Zonder Yin geen Yang. Zonder mooi geen lelijk. En samen vormen ze één. Dus lichaam en ziel zijn één. Nu had Boeddha het niet over ziel, maar over bewustzijn en dat is wel charmant. Want voor we het weten hebben we het over een entiteit en godsdienst. Bewustzijn is breder en vooral ook: onbegrensd en ongebonden. Het lichaam vormt hiervan de fysieke manifestatie.
Dit is vaak lastig te begrijpen want we nemen de wereld vanuit een fysiek standpunt waar. Onze fysieke ogen nemen fysieke objecten waar (zoals onze dieren) en hebben daar een fysieke reactie op in de vorm van een oordeel en een emotie. Vanuit dat fysieke perspectief is het lastig om die andere werkelijkheid waar te nemen, de werkelijkheid van het bewustzijn. Toch is deze werkelijkheid van cruciaal belang en ik hoop dat het je straks duidelijker wordt waarom.
De sjamanen bij inheemse volkeren hebben een lange opleiding en niet iedereen kan en mag dit werk doen. Je wordt aangewezen door andere sjamanen en als je alle jaren van opleiding en oefenen hebt doorstaan en je hebt je je de spirituele wereld eigen gemaakt, dan ben je sjamaan. Je maakt zieke mensen beter door middel van rituelen, dansen en zingen. En het werkt. Maar wat doen ze dan precies wanneer ze het spirituele rijk aanroepen? Waarom gaan ze daarbij in trance en hoe lukt het ze dan om zieke mensen te genezen? Geen idee, maar in de kern zegt het wel iets: ziekte is een staat van zijn die kan veranderen zonder fysiek ingrijpen.
Deepak Chopra is een Ayurvedisch arts in de Verenigde Staten. Hij heeft veel onderzoek gedaan over hoe de mentale staat kan bijdragen aan ziek worden en herstellen. Dit heeft hij onder andere gedaan door zich te verdiepen in de leer van Boeddha en wat deze vertelde over lichaam en geest en hoe deze zich tot elkaar verhouden. In boeken geeft hij talloze voorbeelden van mensen die herstelden van levensbedreigende ziekten, zuiver en alleen omdat ze anders naar zichzelf en hun ziekte gingen kijken. En door veel te mediteren, zich af te stemmen op hun ziel. Door zich te verbinden met het zuiver bewustzijn.
Het ziek zijn is daarmee een fysieke toestand die gemeten kan worden in de fysieke wereld, maar kan veranderen door er anders naar te kijken, of op zoek te gaan naar de bron van het ziek zijn in een ander domein dan het fysieke. Kortom, ziekte is niet uit steen gehouwen tenzij we het blijven benaderen vanuit louter het fysieke domein. De sjamanen weten dat en boeddhisten weten dat. Hun benadering verschilt op culturele basis maar in de kern weten ze hetzelfde.
De wetenschap heeft inmiddels een heel aantal stellingen van Boeddha bewezen in de vorm van kwantumfysica. Hoewel deze wetenschap vrijwel onbegrijpelijk is komt hij erop neer dat degene die kijkt bepaalt wat hij ziet gebeuren. Dat lijkt idioot, maar toch hebben vele onderzoeken dit fenomeen bewezen. Helaas maakt dit resultaat van veel wetenschappelijk onderzoek waardeloos omdat de onderzoeker het eindresultaat bepaalt, zonder zich daarvan bewust te zijn. Louter en alleen door te kijken en te meten met de intentie een bepaald resultaat te vinden.
Nu zei Boeddha dat wij onze eigen wereld creëren vanuit onze denkbeelden, veranderen sjamanen de ziektetoestand van de patiënt, vertelt Deepak Chopra dat wij zelf onze eigen ziekte kunnen creëren of ontdoen en zegt de huidige stand van de wetenschap dat ‘de kijker bepaalt’. Hoe zit dat dan met onze dieren?
Dieren vinden niets over zichzelf. Dat doen alleen mensen. Juist in dat vermogen tot denken verbijzondert de mens zich van de andere mens en van de dieren om zich heen. Het dier doet dat niet, maar wordt wel meegenomen in de denkwereld van de mens. Want het dier kan niet anders dan zich voegen naar de belevingswereld van de mens die hem houdt. Het maakt dat ik in helingen bij het dier soms vastloop omdat ik niet bij het dier moet zijn, maar bij de mens die hem houdt. Het dier geeft als het ware aan dat hij niet anders kan dan zich zo te gedragen op basis van hoe hij gezien wordt door de mens en wat hij bij deze mens ervaart.
Soms is het duidelijk waarneembaar dat een dier in zijn doen en laten, en wat hij uitstraalt is veranderd na een heling. Toch blijft de mens die hem houdt verklaren dat er niets is veranderd met als gevolg dat het dier weer terugzakt naar zijn oude doen en laten. Het dier heeft geen keuze.
Met name als ik met paarden werk kan ik niet anders dan ook een heling doen bij de mens. Enerzijds omdat de mens zich anders ongemakkelijk gaat voelen bij het paard. En anderzijds omdat anders het paard weer zal terugvallen.
Katten die chronische klachten vertonen en 24/7 bij de mens in huis leven en zodoende niet hun eigen gang kunnen gaan, knappen alleen op wanneer er heling plaats vindt bij de mens ernaast. Zeker wanneer deze mens in ‘psychische nood’ is zoals bij burn-out en ernstig trauma.
We houden andere wezens als het ware gevangen in de denkbeelden die wij over hen hebben. Dat zie je ook met mensen gebeuren. Wanneer iemand als ‘held’ wordt betiteld heeft die persoon voortdurend te voldoen aan die heldenstatus. Laat hij zich plotseling zien van zijn menselijke kant, dan valt hij van het voetstuk. Het label dat hem dan wordt opgeplakt zal bepalend zijn hoe zich dan zal voelen. We zien het dagelijks gebeuren. We doen onbewust hetzelfde bij onze dieren, simpelweg omdat we ons er niet van bewust KUNNEN zijn. Pas als we onze eigen zienswijze simpelweg ter discussie gaan stellen kunnen we de bron van deze zienswijze opzoeken en wegnemen. Dan merken we pas hoe we het deden en welk effect dit had op de wezens om ons heen, inclusief de dieren.
Bij de dieren die wij houden vinden Boeddhisme, Sjamanisme en Kwantumfysica elkaar. Ik heb in de video ‘Dier: waar alles bij elkaar komt’ geprobeerd dit visueel duidelijk te maken. Via onderstaande knop kun je hem bekijken. Veel kijkplezier!